romantyka, samobójstwo z miłości również. Ale już podjęcie pracy naukowej byłoby cechą pozytywisty. Zobacz: Bohaterowie prozy pozytywistycznej a romantyzm. Bohaterowie prozy pozytywistycznej a romantyzm Stanisław Wokulski z Lalki Według niektórych – najważniejszy bohater XIX wieku.
Stanisław Wokulski jest reprezentantem pokolenia dwóch epok. Cechy romantyka: - romantyczna biografia młodzieńczego okresu, wątek walki o wolność: Wokulski bierze udział w postaniu styczniowym, poświęcając młodość patriotycznej walce o wolność i niepodległość, za swą miłość do ojczyzny cierpi na syberyjskim zesłaniu; - romantyczna, nieszczęśliwa i nieodwzajemniona miłość, która jest motorem jego działań, a w której przeszkodą według bohatera są konwenans i stosunki społeczne; idealizowanie swej wybranki do takiego stopnia, iż nie wyobraża sobie życia bez swej „bliźniaczej duszy” i być może nawet popełnia z jej powodu samobójstwo (jedną nieudaną próbę odebrania sobie życia z powodu Izabeli miał już za sobą); jest romantycznym kochankiem podobnym do Gustawa; - skłonność bohatera do depresji, stanów apatycznych i melancholijnych, głębokich przemyśleń, rozpamiętywania setki razy tej samej sytuacji, wspominania każdego gestu, uśmiechu czy słowa ukochanej; - indywidualizm; - skłonność do częstych zmian nastroju, do popadania ze stanów euforycznych a depresyjne; - niejasne zakończenie życia. Cechy pozytywisty: - realizm, racjonalizm, scjentyzm - kluczowe pojęcia epoki; szacunek do nauki, pragnienie wiedzy; - realizacja ideałów pracy organicznej: * otworzył nowy sklep, * założył spółkę do handlu ze Wschodem, * prowadził interesy z Rosjaninem Suzinem, oraz pracy u podstaw: * udzielał się charytatywnie, * pomógł między innymi prostytutce Mariannie, furmanowi Wysockiemu oraz kamieniarzowi Węgiełkowi; - popierał działalność naukowców i badaczy (Ochocki, Geist); - tolerancja dla poglądów i postaw innych; - akceptował hasła głoszące asymilację Żydów i innych narodowości zamieszkujących Polskę (Szlangbaum, Mincel); - energia i determinacja w zdobywaniu wykształcenia, majątku (do fortuny doszedł własną pracą i wysiłkiem) oraz w pokonywaniu własnych słabości;- próbuje zdobyć Izabelę w pozytywistyczny sposób, chcąc uzależnić jej byt od własnego majątku. Autor powieści dał nam jednoznacznej odpowiedzi, co do kwestii, które cechy zwyciężyły w bohaterze. Nie wiemy czy romantycznie zginął pod gruzami zasławskiego zamku, czy raczej pojechał do Paryża, aby pracować naukowo (pozytywistyczne rozwiązanie).Realizacją ideałów pracy organicznej przez Wokulskiego nie było:a) otworzenie nowego sklepub) pomoc charytatywnac) założenie spółki do handlu ze Wschodemd) prowadzenie interesów z Rosjaninem SuzinemWokulski próbuje zdobyć Izabelę w sposób:a) tradycyjnyb) niekonwencjonalnyc) romatycznyd) pozytywistycznyWokulski w młodości bierze udział w:a) powstaniu styczniowymb) powstaniu listopadowymc) Wiośnie Ludówd) rabacji galicyjskiej

Stanisław Wokulski jest głównym bohaterem powieści. Jego wyrazista postać w polskiej kulturze masowej stała się symbolem przedsiębiorczości, łączy w sobie cechy romantyka i pozytywisty. Izabela Łęcka

Stanisław Wokulski - romantyk czy pozytywista? Stanisław Wokulski to główny bohater powieści Bolesława Prusa “Lalka”. postacią najlepiej zarysowaną i opisaną. Jego historii nie poznajemy chronologicznie, ale fragmentami, wiele jest w niej niedomówień, nie znamy końca jego losów. Urodził się najprawdopodobniej w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W młodości pracował jako subiekt w sklepie u Hopfera. W pewnym momencie postanowił zacząć się kształcić, wstąpił do Szkoły Przygotowawczej, a następnie do Szkoły Głównej. Był w swoim pragnieniu wiedzy wytrwały, w dzień pracował w sklepie i restauracji, a w nocy uczył Wokulski - romantyk czy pozytywista?Stanisław Wokulski to główny bohater powieści Bolesława Prusa “Lalka”. postacią najlepiej zarysowaną i opisaną. Jego historii nie poznajemy chronologicznie, ale fragmentami, wiele jest w niej niedomówień, nie znamy końca jego się najprawdopodobniej w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W młodości pracował jako subiekt w sklepie u Hopfera. W pewnym momencie postanowił zacząć się kształcić, wstąpił do Szkoły Przygotowawczej, a następnie do Szkoły Głównej. Był w swoim pragnieniu wiedzy wytrwały, w dzień pracował w sklepie i restauracji, a w nocy uczył się. Później musiał przerwać naukę i wziął udział w Powstaniu Styczniowym, co było wyrazem jego poddania się gorączce patriotycznej tamtego klęsce powstania zesłany do Irkucka tam kontynuował kształcenie. Gdy wrócił do Polski, z nędzy ożenił się ze starszą od siebie Małgorzatą Pfeifer, wdową po Janie Miclu i prowadził sklep. Po jakimś czasie jego żona zmarła, a on odziedziczył po Minclach pokaźny majątek. Gdy pewnego dnia zauważył w teatrze Izabelę, zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia i od tamtego czasu jego życie się zmieniło. Wyjechał do Bułgarii, aby zdobyć majątek na wojnie – dla niej. Postanowił wkraść się w łaski arystokracji, a zwłaszcza Łęckiego – dla ukochanej. Dla niej znosił upokorzenia, był przez nią raz traktowany przychylnie, a raz w Izabeli, cały czas interesował się naukami przyrodniczymi, imponował mu Ochocki, który chciał poświecić się cały nauce oraz Geist – profesor, który próbował wynaleźć metal lżejszy od powietrza. Wokulski był dobrym handlowcem i gospodarzem, potrafił podchodzić do życia racjonalnie, miał projekty przebudowy Powiśla, organizował spółkę do handlu ze wschodem. Jednak miłość do Izabeli sprawiała, że zachowywał się w sposób nieracjonalny – zaryzykował utratę majątku handlując na wojnie, był na każde skinienie panny, przepłacił za kamienicę Łęckich, aby pomóc im w wydźwignięciu się z tak mówił o Wokulskim: „Stopiło się w nim dwu ludzi: romantyk sprzed roku sześćdziesiątego i pozytywista z siedmdziesiątego”I rzeczywiście, w jego postaci możemy znaleźć zarówno cechy, romantyczne, jak i pozytywistyczne. Podstawową cechą romantyczną jest miłość, miłość szalona, maniakalna, taka, dla której Wokulski jest gotowy zrobić wszystko. Do innych należą: udział w zrywie narodowym oraz niepewność jego dalszych losów. Z kolei nie można nie zauważyć pozytywistycznych cech osobowości bohatera. Jest to przede wszystkim jego „przygoda” z nauką – studia (nie zgłębia tam filozofii czy literatury, ale przedmioty ścisłe) oraz działalność naukowa. Poza miłością do Izabeli okazuje się Wokulski kierować rozumem i postępuje racjonalnie. Wrodzona pracowitość, ambicja i stawianie sobie wysokich celów sprawiają, że przy odrobinie szczęścia udaje mu się w ciągu roku potroić majątek. Jest doskonałym kapitalistą – świetnie odnajduje się na rynku i potrafi odpowiednio inwestować. W interesach kieruje się rozumem i doświadczeniem, nie zważając na konwenanse – np. współpracuje z Suzinem, choć jest to negatywnie postrzegane w środowisku warszawskim. Również jego wiara w postęp naukowy i techniczny nie znika, mimo że sam porzuca eksperymenty – chętnie wspiera i interesuje się planami Geista i Ochockiego. Wokulski najpełniej z postaci w Lalce (na poły z prezesową Zasławską) wciela w życie ideał pracy u podstaw i pracy organicznej. Pomaga potrzebującym, a jego sklep zatrudnia kilkuset ludzi, polepszając ogólne, społeczne, narodowe dobro. Na wskroś pozytywistyczne są poglądy Wokulskiego w kwestii asymilacji Żydów. Wszystkich zresztą ludzi mierzy tą samą miarą, nie zważając na urodzenie, lecz na pracowitość i sumienność. Wokulski to bohater o skomplikowanej osobowości, łączy w sobie cechy romantyka i pozytywisty. Patrzy na świat i ludzi przez pryzmat wiedzy naukowej, skłony jest do chłodnej analizy i krtytycznej oceny zjawisk i osób. Z drugiej strony zdolny do podporządkowania swojego życia wielkiej, romantycznej miłości. Wewnęcznie rozdarty a jednocześni skuteczny w działaniu. Co pozytywiści przejęli od romantyków? Ideał patriotyzmu – choć inaczej realizowany. Odrzucając metodę walki zbrojnej, składali hołd powstaniom i ich bohaterom (Prus, Orzeszkowa, Sienkiewicz). Umiłowanie piękna natury, litewskiego i polskiego pejzażu, motyw polskiego dworku szlacheckiego. Sentymentalne spojrzenie na romantyzm Stanisław Wokulski jest głównym bohaterem powieści Bolesława Prusa pod tytułem “Lalka”, którego warto bliżej poznać. Stanisław urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej, która straciła majątek. Jest on mężczyzną dojrzałym, ma bowiem ponad czterdzieści lat, a więc życie zdążyło go wiele nauczyć. Dowodem na to, że Stanisław jest mężczyzną dojrzałym, jest również jego postura. Gdy Wokulski szykował się na obiad u Łęckich dowiedzieliśmy się, że “obcisły strój najlepiej uwydatniał jego atletyczne kształty". Jego muskularna budowa przypominająca budowę atlety jest niewątpliwie dodatkowym, przyjemnym aspektem postrzegania jego postaci. Wniosek jest taki, że cechuje się on także dużą siłą fizyczną. Wokulski w oczach kobiet postrzegany jest za mężczyznę atrakcyjnego, choć zdarzają się wyjątki, jakim jest chociażby Pani Izabela Łącka. Arystokratkę bardzo odrzucało od Pana Stanisława to, że jego ręce były silnie czerwone. W rzeczywistości kryje się za tym jednak historia, bowiem Wokulski odmroził sobie owe ręce na Syberii, gdzie został zesłany za udział w powstaniu styczniowym. Stanisław w młodości pracował w sklepie u Hopfera. Nic nie zmieniło jednak faktu, że bardzo chciał się on kształcić, wstąpił więc do Szkoły Przygotowawczej, a następnie do Szkoły Głównej. Ojciec, żyjący marzeniami o odzyskaniu majątku ziemskiego, źle patrzył na naukowezainteresowania młodego Stanisława. Ten mimo wszystko pozostawał uparty – w dzień pracował w winiarni Hopfera, a nocami uczył się. Chęć potęgowania swojej wiedzy to typowacecha pozytywisty. Studia rzucił, aby wziąć udział w Powstaniu Styczniowym. Walka narodowowyzwoleńcza jest z kolei silnie związana z epoką romantyzmu, bowiem romantycy robili wszystko w imię wolności. Po powrocie z Syberii Stanisławowi bardzo ciężko było znaleźć pracę, jednak przy pomocy swojego przyjaciela Ignacego dostał on posadę w sklepie u Minclów. Pół roku później Wokulski ożenił się z wdową po Janie Minclu – Małgorzatą. Kobieta bardzo kochała Stanisława, niestety jednak bez wzajemności. Dla Wokulskiego, o czym wiedzieli nawet inni ludzie, małżeństwo to było swego rodzaju szansą, dzięki której miał zapewniony dobrobyt. Wokulski całe dnie spędzał w sklepie, przestał zajmować się nauką. Po pięciu latach małżeństwa owdowiał. Po śmierci żony Wokulski zaczął stronić od ludzi, bez efektu próbował wrócić do naukowych zainteresowań. Tego rodzaju miłość nie jest powiązana z tą, którą przeżywali romantycy. Dla romantyków miłość była kosmiczną siłą, która pojawia się nagle i zmienia cały bieg życia. To właśnie ta miłość była dla nich natchnieniem, a w przypadku Stanisława wyglądało to zupełnie odwrotnie. Sytuacja zmienia się, gdy pewnego razu trafia on do teatru, w którym dostrzega Izabelę Łącką. Spotkanie jej okazało się być przełomowym momentem w życiu bohatera. Wokulski zakochał się w Izabelii od pierwszego wejrzenia i to właśnie ta miłość spadła na niego jak wspomniana wcześniej “kosmiczna siła”. To właśnie to ogromne uczucie, którym obdarzył Izabelę, wyreżyserowało jego losy. Stanisław wiedział, że jedynym sposobem, aby przypodobać się arystokratce, jest posiadanie ogromnego majątku. Od tej pory postanowił robić wszystko, aby go zdobyć - wyjechał chociażby na wojnę rosyjsko-turecką, która była pierwszym krokiem w stronę poszerzenia jego dobytku. Starał się przypodobać arystokratycznemu towarzystwu, upodobnić się do niego: kupił powóz i jeździł na spacery do Łazienek, chodził do teatru i na wyścigi, dawał hojne datki na dobroczynność. Wykupił nawet kamienicę Łęckich za większą cenę, niż była podana, aby

I oraz w kontekście powieści lalka napisz jakie cechy pozytywisty i romantyka przewijają się w jego postawie. Stanisław wokulski, główny bohater książki b. Prusa lalka, jest on zarówno rzeczowym racjonalista jak również niepoprawnym marzycielem, w pracy odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz

"Lalka". Autor: Bolesław Prus. Bohaterowie: Izabela Łęcka, Ignacy Rzecki, Stanisław Wokulski, książę, Wysoccy... Wokulski. Romantyk czy pozytywista? Stanisław Wokulski żył na przełomie dwóch epok: romantyzmu i pozytywizmu. W okresie rozkładu społeczeństwa feudalnego a przed wykrystalizowaniem się społeczeństwa kapitalistycznego, który rozpoczął się poezją i poświęceniem dla ojczyzny, a skończył gonitwą za pieniądzem i pracą. W Wokulskim spotkało się dwóch ludzi: romantyk sprzed 1863 roku, niezrozumiany przez otoczenie wybitny indywidualista, oraz pozytywista lat siedemdziesiątych, który był zapalonym handlowcem i realistą. To wewnętrzne rozdarcie przyczyniło się do narastania życiowych dramatów i ciągłego konfliktu z otoczeniem. Stanisław Wokulski to główna postać powieści. Prowadzi bujne i interesujące życie. Jest synem zmarłego szlachcica. Jego dzieciństwo sięga czasów kierujących się romantycznymi hasłami, na bazie których ludzie budowali swoje szczęścia. Rozwój świadomości i kształtowanie się światopoglądu Wokulskiego przypadło na okres rządzący się romantycznymi prawami. Ogromny wpływ na obierane przez bohatera ideały miała ówczesna poezja, poezja mickiewiczowska. "Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci." Wpojone zasady i hasła nigdy nie umarły w Stanisławie, ale tkwiły w nim głęboko by zostać wykorzystanymi w przyszłości. Wokulski chcąc wyrazić swą miłość do ojczyzny, zaszczepiony romantycznym rewolucjonizmem, bierze udział w Powstaniu Styczniowym, za co zostaje zesłany na Syberię. Poświęca swoją młodość walce patriotycznej godzącej się z typową postawą młodego romantyka, która została wykreowana przez ojców ówczesnej epoki. Stanisław pragnie w ten sposób spełnić swe ideały, zaistnieć jako "dziecko romantyzmu". Ważniejszym jednak elementem romantycznej części bohatera jest jego tragiczna miłość do panny Izabeli Łęckiej. W oczach Wokulskiego uczucie to powinno być nieskazitelnym i wspaniałym. Nie zna on innej niż poetycka miłość rodem z utworów Mickiewicza. Stanisław jako zagubione w obcym świecie dziecko, szuka takiego uczucia u kobiety, która traktuje je jako zabawę. Te sprzeczności powodują, że historia miłości głównego bohatera jest z góry skazana na tragiczne zakończenie. Piotrowicz do reszty pochłonięty przez wir namiętności dąży nieustannie do samozagłady, do zniszczenia szczęścia, na które ciężko pracował. Swe działania podporządkowuje temu uczuciu. Próbuje przełamać bariery społeczne dzielące go od wybranki serca. Idealizowanie miłości znacznie ułatwia mu podejmowanie kolejnych desperackich kroków. Ślepota doprowadza go do klęski, która jest bliźniaczą siostrą panny Łęckiej. Miłość ta niewątpliwie ukazuje kolejną romantyczną cechę postaci Stanisława. Przeciwstawianie się konwenansom, wewnętrzny bój prowadzący do próby samobójstwa nadają mu typowych cech bohatera romantycznego. Wokulski ponosi klęskę. Znika w niewyjaśnionych okolicznościach. Możemy się jedynie domyślać jaką drogę obierze bohater. Śmierć w zasławskim zamku? Kariera naukowa w paryskich pracowniach? Otwarta kompozycja powieści wprowadza nastrój tajemniczości, który jest charakterystyczny dla romantyczności. Pojawiają się pytania, na które nie ma odpowiedzi. Co? Jak? Gdzie? Pozostają przypuszczenia, spekulacje. Wokulskiego określa się mianem romantyka zabłąkanego w epoce pozytywizmu. Kultywuje on bowiem wiedzę, pomimo ciężkich warunków życiowych. Walczy z głosem serca. Boi się utracić rozsądek i zdolność do racjonalnego postrzegania rzeczywistości. Jest żądny wiedzy. Pogłębia ją czytując wybraną literaturę popularnonaukową, uczęszcza na wykłady w Szkole Przygotowawczej oraz Szkole Głównej. Utrzymuje ożywione kontakty z naukowcami rosyjskimi. Swojej pracy nie przerywa nawet podczas pobytu na Syberii, a po powrocie do ojczyzny pragnie ją jeszcze zacieklej kontynuować. Nie pozwala mu na to jednak podjęta u Mincla praca. Stanisław zdobywa duży majątek. Zawdzięcza to swej wytrwałości oraz zaciętości w dążeniu do celu. Podziwia Ochockiego i Geista, którzy stali się niewolnikami nauki. Pragnie wymieniać z nimi spostrzeżenia dotyczące nowych wynalazków, a czasem nawet głęboko zastanawia się nad podjęciem wspólnych działań w kierunku wcielenia pomysłów w życie. Nie posiada jednak tyle silnej woli, która pozwoliłaby mu porzucić życie wśród ludzi dla całkowitego poświęcenia się pracy nad maszynami latającymi oraz metalami lżejszymi od powietrza. Marzy o stworzeniu wynalazku, który mógłby przyczynić się do rozwoju nauki, dać ludziom wymierne korzyści. Wokulski jest realizatorem postulatu pracy organicznej, która zakłada, że jednostka bogacąca się ma wpływ na wzrost zamożności narodu. Stanisław rozbudowuje swój sklep. Zakłada spółki handlowe, dzięki którym ożywia się gospodarka. W konsekwencji realizuje także hasła związane z pracą u podstaw, czyli poszerzanie świadomości i poprawa sytuacji wśród najniższych warstw społecznych. Bohater zauważa nędzę biedoty, stara się jej pomóc. Jest świadomy, że nie wskóra nic globalnie, na dużą skalę, dlatego skupia się na poszczególnych jednostkach. Do tego działa charytatywnie oraz filantropijnie, wspierając ważne cele społeczne. Stanisław Wokulski to człowiek z przełomu diametralnie różnych epok. Jego osobowość, motywy działania, wartości, którym hołdował trafnie ujął doktor Szuman, potwierdzając przyczyny upadku bohatera: "Romantycy muszą wyginąć to darmo; dzisiejszy świat nie dla nich (...). W zepsutym, zdegenerowanym społeczeństwie, zmarnowały się zdolności i energia Stacha, który był "wodzem bez armii", nieszczęśliwym i niezrozumianym." Wokulski reprezentuje "stracone pokolenie". Zginął on "przygnieciony resztkami feudalizmu", systemem konwenansów i kanonów arystokracji, których uosobieniem jest panna Izabela. Istnieje wiele cech osobowości Wokulskiego przemawiających za jego romantycznym podejściem do życia (nawet majątek zrobił z miłości do Łęckiej), jednak nie trudno odnaleźć również pozytywistyczne elementy stosunku bohatera do świata. Można powiedzieć, że reprezentuje on idealistów epoki pośredniej, z pogranicza romantyzmu i pozytywizmu. Dzięki połączeniu cech charakterystycznych obu tych epok, patrząc na życie Wokulskiego odnosimy wrażenie ogromnego bogactwa przeżyć i niezwykle interesującej egzystencji.
Pierwsza częśćScharakteryzuję Wokulskiego jako człowieka epoki przejsciowej, który kocha jak romantyk (sakralizacja kobiety, nieszczęśliwa miłość, próba samobójcza), ale zdobywa kobietę jak pozytywista (nauka angielskiego, przedsiębiorczość)Wykorzystam kontekst historycznoliteracki (znam cechy romantyka i pozytywisty) ROZWINIĘCIE
Stanisław Wokulski – główny bohater „Lalki” Bolesława Prusa – jest postacią złożoną, która łączy w sobie ideały i wartości charakteryzujące dwie bardzo różniące się od siebie epoki – romantyzm i pozytywizm. Ujawniające się w nim sprzeczności często powodują, że spotyka się z niezrozumieniem – nie tylko ze strony społeczeństwa, bowiem niejednokrotnie sam dziwi się swojemu postępowaniu, nie potrafiąc odgadnąć, co skłoniło go do określonego działania. Protagonista „Lalki” przyszedł na świat w zubożałej rodzinie szlacheckiej, najprawdopodobniej w pierwszej połowie lat 30 XIX stulecia. Był to więc czas, kiedy leczono rany spowodowane powstaniem listopadowym i z uwagą śledzono twórczość wielkich romantyków. Ciężka sytuacja rodzinna spowodowała, że Wokulski szybko podjął pracę. Gdy został subiektem u Hopfera, często mierzył się z nieżyczliwymi spojrzeniami klientów. Nie przeszkodziło mu to jednak rozpocząć edukacji, a ta, co ważne, prowadzona była w duchu pierwszych przemian pozytywistycznych, uczęszczał bowiem do Szkoły Przygotowawczej i Szkoły Głównej. Jednakże nie zatrzymał się tam na długo, ponieważ, jak mówią inni bohaterowie, warzył piwo, czyli wziął udział w powstaniu styczniowym. Zesłany za karę do Irkucka, znalazł ukojenie w pracy. Tam zdobył także kontakty handlowe, co znacznie ułatwiło mu zbudowanie mocnej pozycji. Wokulski nie zaistniałby jako kupiec, gdyby nie połączył się z rodziną Minclów. Poślubił wdowę po Janie Minclu, a po śmierci kobiety odziedziczył nie tylko ładną sumkę, lecz również sklep (pracował w nim jego dawny przyjaciel – Ignacy Rzecki). Stabilizacja w życiu mężczyzny była jedynie chwilowa. Któregoś dnia spotkał w teatrze pannę Izabelę Łęcką. Postanowił wtedy zdobyć jej serce. Załączony fragment przedstawia rozważania głównego bohatera, który po powrocie z Bułgarii, dokąd udał się, by prowadzić handel w czasie wojny wschodniej, konfrontuje się z życiem prowadzonym w Warszawie. Nawet wielka fortuna (zgromadził 300000 rubli) nie gwarantuje mu spokoju. Nie jest bowiem tym, co może zaskarbić mu przychylność Izabeli – tak niechętnie patrzącej na ludzi niższego stanu bywalczyni największych dworów i najznamienitszych towarzystw ówczesnej Europy. Przytoczony epizod powieści Prusa w doskonały sposób oddaje dylematy głównego bohatera. Jako człowiek pracy, który widział w niej jedną z największych wartości, pragnął on przyczynić się do poprawy losu biedoty zamieszkującej Warszawę i całe polskie ziemie. Czynił to nie tylko ze zwykłej przyzwoitości – miał przecież świadomość, iż w ten sposób kształtuje się tożsamość narodowa, która nie pozwoli przepaść jego ojczyźnie. Z drugiej jednak strony Wokulski – człowiek cierpiący z powodu silnego uczucia – wartość wszystkiego zdaje się mierzyć miarą miłości. W swojej refleksji, porównując los nurtującego ziemię robaka do pięknego motyla, który beztrosko lata i spija nektar, oddaje Wokulski przepaść dzielącą go od panny Łęckiej. Kobieta adorowana kiedyś przez samego księcia Emanuela z niechęcią patrzy na galanteryjnego kupca, nazywając go pniem z czerwonymi rękami. W obliczu chłodnego dystansu, jaki przejawia Łęcka, Wokulski wciąż mierzy się z nawarstwiającymi się problemami. Wszak całą swoją energię podporządkował on pragnieniu zdobycia panny Izabeli. Wokulski wierzy w wielką siłę pracy. Widzi w niej moc, która może zmieniać ludzką egzystencję. Nie jest ona dla niego jedynie gwarancją zarobku i, najprościej mówiąc, utrzymania się na powierzchni, lecz także sposobem na doskonalenie się jednostki, wpływanie przez nią na dobro ogółu. Sam główny bohater, gdyby nie otrzymał od losu możliwości wejścia na warszawską scenę kupiecką, zostałby najprawdopodobniej naukowcem, badaczem przyrody. Nieprzypadkowo więc ukazuje rozbieżności między sobą a Izabelą, posługując się analogią do świata zwierząt. Adorator panny Łęckiej z wielkim zaangażowaniem podchodzi do akcji charytatywnych (kwesta), nie żałując ciężko zarobionych pieniędzy na przyozdobienie stoiska i datki dla biednych. Stara się także nieść pomoc, czego dowodzi postawa w trakcie spotkania z Wysockim, któremu zaoferował pracę, mimo nieposiadania przez mężczyznę konia mogącego ciągnąć wóz z towarem. Pozytywistyczny altruizm, chęć do niesienia pomocy najbiedniejszym – nie tylko w sposób doraźny, ale także kształtując ich postawy (wysłanie Marianny do klasztoru) i wiara w naukę i racjonalne myślenie to cechy pozwalające uznać Wokulskiego za pozytywistę. Jednakże w świecie głównego bohatera „Lalki” nic nie jest proste ani łatwe. Niejednokrotnie rozum podpowiada mu, że za zgromadzone pieniądze mógłby zrobić wiele dobrego, poświęcając je na rozwój społeczny i własny, lecz nie potrafi on na stałe opuścić Warszawy i ostatecznie oddzielić się od panny Łęckiej. Miłość, która narodziła się w jego sercu, była uczuciem od pierwszego wejrzenia. Zdaje się jednak, iż adorował i kochał on przede wszystkim wyidealizowaną postać arystokratki. Nadto przejawia Wokulski skłonności do bardzo uczuciowego traktowania rzeczywistości. Protagonista „Lalki” jest kreacją wielowymiarową. Bardzo wyraźnie łączą się w nim tendencje charakteryzujące dwie przeciwstawne epoki. Ten racjonalny, krytyczny i bardzo skuteczny w działaniu pozytywista staje się ofiarą swego uczucia, którego obraz jest typowy dla czasu spod znaku „Ballad i romansów”. W dziele Prusa na próżno szukać można ostatecznego rozstrzygnięcia losów tej postaci. Otwarte zakończenie sprawia, że to czytelnik, mając wcześniej okazję poznać Wokulskiego, jego motywacje, reakcje, emocje, sam musi odpowiedzieć na pytanie, która z sił obecnych w mężczyźnie wzięła ostatecznie górę. Rozwiń więcej
. 694 378 190 668 240 607 429 49

wokulski cechy romantyka i pozytywisty