W myśl art. 48a ust. 4 i 5 uor jednostki małe mogą nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych, nawet jeśli ich sprawozdania

Na walnych zgromadzeniach każdorazowo zatwierdzane jest sprawozdanie finansowe. Spółdzielnie, dla których badanie przez biegłego rewidenta jest obowiązkowe, sporządzają również rachunek przepływów pieniężnych (dalej: rpp), najczęściej za pomocą metody pośredniej. Coraz częściej dane zawarte w rpp są przedmiotem zainteresowania członków, które objawiają się prostym, ale zasadnym pytaniem: „dlaczego, kwota nadwyżki bilansowej nie jest zgodna z kwotą przepływów pieniężnych? Skoro spółdzielnia osiągnęła zysk, to dlaczego o tę kwotę nie zwiększył się stan środków pieniężnych?” Poniższe opracowanie przybliży Państwu to zagadnienie. Wymogi sporządzania rachunku przepływów pieniężnych Rozpoczynając analizę rachunku przepływów pieniężnych, warto poznać podstawy prawne, budowę oraz zasady jego sporządzania. Wytyczne w zakresie wymogów sporządzania rpp określono w art. 48b ustawy o rachunkowości, gdzie zdefiniowano działalność operacyjną, inwestycyjną i finansową oraz w załączniku nr 1 do ustawy, gdzie umieszczono wzór rpp. Uzupełnieniem przepisów ustawy o rachunkowości jest Krajowy Standard Rachunkowości (KSR) nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”, który w praktyce jest przewodnikiem po tej części sprawozdania finansowego. Uwaga! Rpp w sposób pełny obrazuje rzeczywiste przepływy pieniężne w spółdzielni – i w tym zakresie dopełnia obraz sytuacji finansowej, który wynika z bilansu oraz rachunku zysków i strat. W cytowanej ustawie w art. 48b ust. 3 zdefiniowano, co składa się na poszczególne grupy rachunku przepływów pieniężnych, a mianowicie:POLECAMY Działalność operacyjna – podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, niezaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej. Działalność ta związana jest z ogółem operacji wynikających z podstawowej (statutowej) działalności spółdzielni. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej są z punktu widzenia wartości informacyjnej najważniejszą pozycją całego rachunku przepływów pieniężnych. Działalność inwestycyjna (lokacyjna) – nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty oraz korzyści. Czytając przepływy z działalności inwestycyjnej, otrzymujemy przede wszystkim informację, jakiej wielkości inwestycje i nowe zakupy spółdzielnia poczyniła oraz czy dokonuje sprzedaży posiadanego majątku. Działalność finansowa – pozyskiwanie lub utrata źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści. Ostatnia część rachunku przepływów pieniężnych pokazuje, w jaki sposób finansowana jest działalność spółdzielni (np. czy zaciągnięto kredyt lub inne zewnętrzne finansowanie, wysokość kosztów obsługi długu – odsetki). Przepływy pieniężne w spółdzielni Analizując rpp, można dokonać oceny źródeł pochodzenia środków pieniężnych, zbadać relacje pomiędzy nadwyżką bilansową, która jest wartością memoriałową (por. art. 6 ust. 1 a gotówką, oraz zapoznać się z kierunkami i kwotami wydatkowania środków pieniężnych. Przy analizie należy uwzględnić specyfikę działalności spółdzielni mieszkaniowych, tj. w zakresie działalności podstawowej – gospodarki zasobami mieszkaniowymi – działalność ta jest bezwynikowa, członkowie w ramach opłaty eksploatacyjnej pokrywają koszty. Stąd też o żadnym zysku w tej działalności nie może być mowy. Rpp w sposób pełny obrazuje rzeczywiste przepływy pieniężne w spółdzielni – i w tym zakresie dopełnia obraz sytuacji finansowej, który wynika z bilansu oraz rachunku zysków i strat. Ocenianie działalności spółdzielni tylko przez kategorię zysku netto należy traktować z ostrożnością, gdyż osiągnięty zysk nie jest tożsamy z uzyskaniem odpowiadającemu mu ekwiwalentowi środków pieniężnych. Równocześnie, stawianie ocen tylko na podstawie rpp, może także doprowadzić do mylnych wniosków. Metody sporządzania RPP Zdecydowana większość spółdzielni sporządza rpp metodą pośrednią, gdzie za punkt wyjścia w ustaleniu przepływów z działalności operacyjnej przyjmuje się zysk netto z rachunku zysków i strat, po czym koryguje tę kwotę o pozycje niezwiązane z działalnością operacyjną, jak i o kwoty niepowodujące zmian w stanie środków pieniężnych (np. amortyzacja). Natomiast przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej, niezależnie od wybranej metody sporządzania rpp, mają ten sam układ – dane wykazywać się powinno metodą bezpośrednią. Dzięki metodzie pośredniej łatwiej zobrazować zmiany w takich pozycjach, jak: należności czy zobowiązania krótkoterminowe, dzięki temu można szybko przeanalizować, jaki jest trend zmiany zadłużenia w opłatach za lokale mieszkalne bądź terminowość regulowania swoich zobowiązań przez spółdzielnię. Ocena sytuacji finansowej Jak już wspomniano powyżej, do oceny sytuacji finansowej posługiwanie się kategorią ekonomiczną, jaką jest zysk wykazywany w rachunku zysków i strat, obarczone jest ryzykiem. Jest to bowiem wartość księgowa ustalona zgodnie z zasadą memoriału, która nie zawsze musi odzwierciedlać przepływ środków pieniężnych. Upraszczając sprawę, można powiedzieć, że w spółdzielniach prawidłowo zarządzanych oraz utrzymujących płynność na odpowiednim poziomie: Kwota przychodów wykazanych w rachunku zysków i strat nie znajdzie pokrycia w zrealizowanych środkach pieniężnych, co jest głównie spowodowane powstawaniem zaległości w opłatach za lokale. To natomiast rodzi wzrost należności z tytułu dostaw i usług. Stąd też wzrost należności wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych ze znakiem minus – tym samym koryguje się wynik księgowy o niezrealizowane kasowo przychody. Koszty działalności spółdzielni zostały opłacone (koszt = wydatek). Kwota zobowiązań z tytułu dostaw i usług wykazana w bilansie oznacza wówczas nieopłaconą na dzień bilansowy kwotę kosztów roku bieżącego. W większości przypadków zobowiązania te zostają spłacone w styczniu roku następnego. Zmniejszenie stanu zobowiązań wiązać będzie się natomiast ze zmniejszeniem stanu środków pieniężnych. Wskaźniki finansowe Na marginesie powyższych rozważań związanych z przychodami/kosztami i ich wpływem na stan środków pieniężnych, a w konsekwencji na ocenę sytuacji jednostki, wspomnieć należy, że z uwagi na specyfikę działalności spółdzielni dokonywanie oceny ich stanu finansowego, tylko na podstawie zysku netto i wskaźników wyliczanych na podstawie tej wartości, jest obarczone wysokim ryzykiem. Jak już wspomniano, zysk netto jest tylko wartością księgową. Do tego zastrzeżenia dodać należy kolejne: podstawowym celem działalności spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin, a nie wypracowywanie zysku (co dotyczy GZM-u). W raportach z badania ksiąg rachunkowych biegli rewidenci operują często takimi wskaźnikami, jak na przykład rentowność netto, liczona jako zysk netto / przychody ze sprzedaży. Przy interpretacji takich wskaźników pamiętać należy o powyższym zastrzeżeniu oraz o tym, że wykazywany w rachunku zysków i strat zysk netto dotyczy tylko działalności niezwiązanej z GZM (nadwyżka/niedobór na GZM traktowana jest jako rozliczenia międzyokresowe). Ponadto, w przychodach ze sprzedaży ujęte są wszystkie przychody, niezależnie od źródeł pochodzenia, natomiast sam zysk, jak wspomniano, dotyczy tylko wycinka działalności. Oprócz wskazanych wyżej, na przykład operacji gospodarczych powodujących zmianę stanu środków pieniężnych w spółdzielniach mogą wystąpić zdarzenia, które nie powodują takiej zmiany. Na przykład: przeksięgowanie środków trwałych w budowie (nakłady) na stan środków trwałych, związane z zakończeniem procesu inwestycyjnego i rozpoczęciem użytkowania środka trwałego, odprowadzenie gotówki z kasy na rachunek bankowy, przekazanie nadwyżki bilansowej na fundusz remontowy. Ustalanie nadwyżki bilansowej W tym miejscu wspomnieć należy, że przy ustalaniu nadwyżki bilansowej spółdzielnie powinny kierować się nadrzędnymi zasadami rachunkowości, w tym zasadą ostrożności (art. 7 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Oznacza to, że w wyniku finansowym należy uwzględnić wyłącznie niewątpliwe przychody i koszty oraz zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów. Kwestia ta ma niebagatelne znaczenie dla prawidłowości gospodarki finansowej spółdzielni, a w szczególności jej gospodarki remontowej. W przypadku zawyżenia wyniku finansowego, na przykład poprzez nieutworzenie odpisów aktualizujących należności, których odzyskanie jest co najmniej wątpliwe, walne zgromadzenie spółdzielni przeznacza na fundusz remontowy środki, które nie mają odzwierciedlenia w środkach pieniężnych. W przyszłości może się więc okazać, że na koncie funduszu remontowego są tylko „wirtualne” pieniądze. Odroczony podatek Zanim przejdziemy do przedst... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 12 wydań czasopisma "Mieszkanie i Wspólnota" Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej ...i wiele więcej! Sprawdź Rachunek przepływów pieniężnych to bardzo ważna i jednocześnie stanowczo niedoceniana część sprawozdania finansowego. Nie należy zapominać, że istotą działalności gospodarczej jest przecież zarabianie pieniędzy. A właśnie rachunek przepływów pieniężnych skupia się na tym zagadnieniu w sposób najpełniejszy. Pokazuje
Dla przedstawienia rachunku przepływów pieniężnych w gospodarstwie rolniczym czy ogrodniczym niezbędne jest wyjaśnienie i rozróżnienie kategorii ekonomicznych związanych z nakładami, kosztami, wydatkami i wpływami. Bywa bowiem, że w potocznym rozumieniu nie rozróżnia się trzech pierwszych kategorii i używa ich zamiennie. Oprócz wyjaśnień poszczególnych pojęć, poniżej znajduje się również przykład struktury wpływów oraz wydatków pieniężnych w gospodarstwach sadowniczych. Nakłady oznaczają zużycie siły roboczej, środków trwałych, materiałów, a także środków pieniężnych i wyrażane są w różnych jednostkach naturalnych. Z tego powodu nie można ich sumować. Poszczególne elementy mają określone ceny, stąd zużycie czynników produkcji można sumarycznie wyrazić w mierniku wartościowym. Dochodzimy tym samym do pojęcia kosztów. Koszty są kategorią ekonomiczną, która oznacza wyrażoną w pieniądzu wartość zużytej pracy ludzi, środków trwałych oraz materiałów, usług obcych, a także zaangażowanie środków pieniężnych wynikające z obciążenia jednostki wytwórczej (z tytułu ubezpieczeń, podatków kosztowych, opłat czynszowych, itp.). Koszty związane są z normalną działalnością jednostki, obejmują wszystkie fazy procesu gospodarczego w przedsiębiorstwie, a więc zaopatrzenie, produkcję oraz sprzedaż. Wydatek należy odróżnić od pojęcia kosztów. Ten pierwszy oznacza rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego jednostki gospodarczej w związku z zapłatą za określone składniki majątkowe lub usługi, a także regulowanie różnych zobowiązań. Pojęcie to jest szersze od kosztów, ponadto jedne i drugie powstają w różnym czasie. Nie wszystkie wydatki są jednocześnie kosztami. Kosztami nie są na przykład: spłata kredytu bankowego czy uregulowanie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego. Ponadto istnieje zazwyczaj rozbieżność między czasem wydatkowania środków pieniężnych, na przykład na zakup nawozów czy środków ochrony roślin, a terminem ponoszenia kosztów z racji zużycia tych materiałów w produkcji. Ruch środków pieniężnych w przedsiębiorstwie czy gospodarstwie odbywa się poprzez wpływy (wpłaty) lub wydatki (wypłaty) gotówki z kasy lub konta bankowego. Nie można postawić znaku równości między przychodem ze sprzedaży a wpływem pieniędzy, podobnie jak nie można utożsamiać kosztów z wydatkami. Przychód ze sprzedaży powstaje w momencie, kiedy produkty są odstawione i zostanie wystawiona faktura za ich sprzedaż. Wystawienie faktury nie jest równoznaczne z zapłatą. Najczęściej sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności, stąd wpływy środków pieniężnych z tytułu sprzedaży realizowane są po upływie znacznego czasu. Wpływy (wpłaty) to wszystkie środki pieniężne, które dopływają do kasy gospodarstwa (lub na konto w banku), powiększone o wartość transakcji rozliczonych w formie wymiany naturalnej za produkt, rzecz lub usługę przekazaną partnerowi rynkowemu. Wpływy obejmują także otrzymane kredyty bankowe oraz pożyczki. Saldo przepływu środków pieniężnych (tzw. strumienie pieniężne) jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami, czyli wpłatami i wypłatami w określonym czasie, zazwyczaj w okresie kwartału lub roku. W gospodarstwie rolniczym można wyróżnić cztery zasadnicze rodzaje strumieni pieniężnych — związane z działalnością operacyjną, inwestycyjną, finansową oraz prywatną (osobistą) właścicieli gospodarstwa. Działalność operacyjna dotyczy podstawowej działalności gospodarstwa rolniczego. Saldo przepływu pieniędzy z tej działalności jest różnicą pomiędzy środkami pieniężnymi otrzymanymi i wydatkowanymi z gospodarstwa. Wpływy obejmują wszelkie wpłaty od odbiorców z tytułu sprzedaży produktów roślinnych, zwierzęcych i działalności ubocznej (np. świadczonych usług rolniczych). Natomiast wypłaty obejmują określone wydatki środków pieniężnych na regulowanie zobowiązań za zakupione nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały oraz na usługi produkcyjne, wypłaty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników najemnych, opłacenie podatków, składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz inne wydatki gotówkowe (np. zapłacone czynsze za wydzierżawienie na potrzeby gospodarstwa rolniczego obcych środków produkcji). Działalność inwestycyjna związana jest ze zmianami w majątku trwałym i sprowadza się do operacji gotówkowych i bezgotówkowych dotyczących zakupu i sprzedaży takich jego składników jak: maszyny, urządzenia, ciągniki, samochody, komputery czy oprogramowanie, a także papiery wartościowe. Saldo przepływu pieniędzy z działalności inwestycyjnej jest zatem różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami odnoszącymi się do składników majątku trwałego. Działalność finansowa obejmuje pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych czyli zaciąganie i spłacanie kredytów bankowych oraz pożyczek, regulowanie odsetek, opłat i prowizji od zaciągniętych pożyczek i kredytów, a także uzyskiwanie oprocentowania z lokat pieniężnych. W rezultacie saldo przepływu środków pieniężnych z działalności finansowej jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami (wpłatami i wypłatami) odnoszącymi się do kredytów, pożyczek oraz lokat. Działalność prywatna dotyczy wszelkiej pozostałej działalności, która nie ma bezpośredniego związku z gospodarstwem rolniczym, a wynika z więzi gospodarstwa rolniczego i domowego w rolniczych przedsiębiorstwach rodzinnych. Źródła wpływów środków pieniężnych z działalności prywatnej obejmują między innymi zarobkowanie poza gospodarstwem, świadczenia emerytalno-rentowe, otrzymane darowizny oraz spłaty rodzinne. Wydatki związane są z utrzymaniem rodziny, prowadzeniem gospodarstwa domowego, a zatem z zaspokojeniem potrzeb konsumpcyjnych członków rodziny. WIELKOŚĆ I STRUKTURA WPŁYWÓW ORAZ WYDATKÓW PIENIĘŻNYCH W GOSPODARSTWACH (ŚREDNIA Z 34 GOSPODARSTW) W tabeli przedstawiono wielkość i strukturę wpływów oraz wydatków pieniężnych w wybranych gospodarstwach sadowniczych na Lubelszczyźnie. Z zestawienia wynika, że podstawowym źródłem środków pieniężnych jest bieżąca działalność produkcyjna gospodarstwa ogrodniczego, czyli działalność operacyjna obejmująca przychody za sprzedane produkty roślinne, zwłaszcza owoce: jabłka (około 80%), wiśnie i śliwki (około 11,8%) oraz maliny i porzeczki (prawie 9%). Udział wpływów pieniężnych pochodzących z produkcji owoców wynosił średnio 73,5% ogółu wpływów pieniężnych osiąganych przez przeciętne badane gospodarstwo (udział tych wpływów w działalności operacyjnej — 89,8%). Znaczącym źródłem wpływów pieniężnych była działalność prywatna, obejmująca różne przychody spoza gospodarstwa wnoszone przez wszystkich członków rodziny. Były to różne formy aktywności gospodarczej oraz świadczenia socjalne — od pracy zawodowej poza gospodarstwem poprzez emerytury, renty, zasiłki, spłaty rodzinne czy darowizny do przedsiębiorczości w zakresie usług, handlu oraz agroturystyki. Wpływy pieniężne z tych źródeł stanowiły prawie 15% ogólnej kwoty przychodów. Największy wpływ na wielkość i udział strumienia wpływów z działalności prywatnej miały emerytury i renty. Zdecydowanie mniejsze znaczenie w strukturze przychodów pieniężnych miała działalność finansowa. Wpływy z tego źródła były bardzo niskie (2,41%). Tylko niewielka grupa producentów korzystała z kapitału obcego. Spośród 34 badanych gospodarstw 19 producentów nie korzystało w ogóle z kredytów i pożyczek, co świadczy o dużej ostrożności w finansowaniu działalności bieżącej i inwestycyjnej kapitałami obcymi. W strukturze wykorzystania zasobów gotówkowych największy udział osiągnęły kolejno: działalność prywatna i operacyjna, następnie finansowa oraz inwestycyjna. Wydatki na działalność operacyjną wynosiły przeciętnie 38,05%. Główną pozycję w wydatkach działalności operacyjnej zajmowały te na zakup obrotowych środków produkcji (49,9%) oraz opłata najemnej siły roboczej (36,5%). Przeciętnie w badanym gospodarstwie — z ogółu wydatków pieniężnych — co piątą złotówkę przeznaczano na nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały produkcyjne, zaś co siódmą — na opłacenie najemnej siły roboczej. Wydatki na działalność inwestycyjną w niewielkim zakresie partycypowały w wydatkach pieniężnych badanej grupy gospodarstw. Na działalność inwestycyjną przeznaczono prawie 6-krotnie mniejsze środki niż na działalność operacyjną — udział finansowania inwestycyjnego wyniósł 6,41% całkowitych wydatków pieniężnych przeciętnego badanego gospodarstwa. Ponadto inwestycje podejmowano tylko w co trzecim gospodarstwie. Większość tych wydatków kierowana była na inwestycje o charakterze modernizacyjnym budowli i specjalistycznych urządzeń chłodniczych. Uwidoczniło się duże zróżnicowanie wydatków na działalność inwestycyjną w poszczególnych grupach obszarowych. Bowiem różnice były prawie 5-krotne — im powierzchnia gospodarstw była większa, tym więcej środków przeznaczano na inwestycje. Wyodrębnione rodzaje strumieni pieniężnych po stronie wpływów i wydatków kształtowały się odmiennie. Podstawowym źródłem wpływów środków pieniężnych była działalność operacyjna (81,77% wpływów), zaś po stronie wykorzystania zasobów gotówkowych działalność prywatna (44,47% wydatków ogółem). W rezultacie dodatnie saldo środków pieniężnych, czyli nadwyżkę wpływów nad wydatkami, osiągnięto z działalności operacyjnej (42 473 zł na jedno gospodarstwo). Pozostałe sfery działalności posiadały ujemne strumienie pieniężne, czyli więcej wydatkowano niż wynosiły wpływy. Ujemne saldo działalności inwestycyjnej wyniosło 3910 zł, finansowej — 6295 zł, a prywatnej — 20 868 zł na jedno gospodarstwo. Widać więc wyraźnie, że to głównie działalność operacyjna wzmacniała siłę finansową i wygospodarowała nadwyżki pieniężne na zabezpieczenie pozostałych potrzeb działalności. Nadwyżka finansowa działalności operacyjnej w 49,2% była przeznaczona na działalność prywatną właściciela gospodarstwa i jego rodziny, w 14,8% — na działalność finansową, w 9,2% — na inwestycyjną, zaś pozostałą część (26,8%) stanowiła akumulacja. Ostateczna kwota nadwyżki pozostająca na następne lata wyniosła średnio 11 400 zł na gospodarstwo. Dr inż. Anna Jargiełło jest pracownikiem AR w Lublinie
BONUS - specjalny rabat 25% na zakup programu Rachunek Cash Flow Professional do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych (w serwisie e-bizcom.net), 2. BONUS - indywidualne godzinne spotkanie online z ekspertem prowadzącym szkolenie. Dostępne zniżki: 5% przy zgłoszeniu min. 2 osób. 5% przy zgłoszeniu min. 3 osób. Kto sporządza rachunek przepływów pieniężnych Zgodnie z ustawy o rachunkowości (dalej uor) sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 uor podlegające corocznemu badaniu poza takimi elementami jak: bilans, rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa, obejmuje również zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych. Badaniu podlegają ( uor) roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe – kontynuujących działalność: banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji; spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych; jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych; jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych; spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji; pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro, przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro. Ponadto: Badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR. Badaniu podlegają również roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy Rachunek przepływów pieniężnych to element sprawozdania finansowego podmiotów podlegających obowiązkowi badania, zatem głównie większych podmiotów. Na pewno do sporządzenia tego elementu sprawozdania finansowego trzeba dobrze się przygotować, a przede wszystkim dobrze przygotować dane. Prawidłowe będzie sporządzenie w pierwszej kolejności bilansu i rachunku zysków i strat, a dopiero później rachunku przepływów pieniężnych. Ramy prawne i techniki sporządzania Na gruncie polskich przepisów zakres informacji jakie mają zostać ujęte w rachunku przepływów pieniężnych są określone w ustawie o rachunkowości w: Załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości – dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji Załączniku nr 2 – dla banków Załączniku nr 3 – dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Ponadto należy kierować się zaleceniami Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” (KSR 1). Celem KSR 1 jest określenie szczegółowych zasad sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Zalecenia KSR 1 powinny być również stosowane przez jednostki, które dobrowolnie sporządzają rachunek przepływów pieniężnych (nie są do tego zobligowane na podstawie przepisów). Może być sporządzany metodą bezpośrednią lub pośrednią, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki (art. 48b ust 1 uor). Powinien zawierać dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy. Określenie „metoda” (bezpośrednia lub pośrednia) dotyczy sposobu prezentacji informacji finansowej o przepływach z działalności operacyjnej. Przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej zawsze prezentuje się metodą bezpośrednią. Metoda bezpośrednia polega na wykazywaniu podstawowych tytułów wpływów i wydatków działalności operacyjnej jako odrębnych pozycji rachunku przepływów pieniężnych, a następnie ich zsumowaniu w celu uzyskania przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej. Metoda pośrednia polega na tym, że za punkt wyjścia przyjmuje się wynik netto roku obrotowego (ustalony memoriałowo), a następnie doprowadza się go do wyniku „kasowego”, korygując go o pozycje, które nie powodowały zmian stanu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów, jak też o wyniki innych działalności niż operacyjna, a następnie o elementy pieniężne, które zalicza się do innych rodzajów działalności (inwestycyjna, finansowa). Zalety Metoda bezpośrednia Metoda pośrednia Prezentacja wpływów i wydatków z działalności operacyjnej Dzięki takiej prezentacji możliwe jest na podstawie rachunku przepływów określenie przyszłych wpływów i wydatków działalności operacyjnej. Powiązanie rachunku przepływów pieniężnych z pozycjami bilansu i rachunku zysków i strat (dostępność informacji); Możliwość sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych bez większej rozbudowy ewidencji księgowej. W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych. Przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, niezaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej. Działalność operacyjna zawiera: przepływy ze sprzedaży dóbr i usług, wpływy z tytułu zapłaty dostawcom za dostawy towarów i materiałów, wypłaty wynagrodzeń dla pracowników, wypływy z tytułu podatków i opłat; Działalność inwestycyjna (lokacyjna) to nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści. Będzie u zatem ujęte udzielanie pożyczek oraz ich otrzymywanie, zakup i sprzedaż udziałów i akcji innych podmiotów; Z kolei działalność finansowa polega na pozyskiwaniu lub utracie źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału (funduszu) własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkich z nimi związanych pieniężnych kosztach i korzyściach. Działalność finansowa zawiera przychody z emisji udziałów i akcji, przychody z emisji papierów dłużnych. Wpływy i spłaty kredytów. Wystąpienie przepływów pieniężnych w działalności finansowej powoduje zmiany rozmiarów i relacji kapitału własnego i zadłużenia jednostki w przypadku korzystania z obcych źródeł finansowania. Czy można sporządzić rachunek przepływów pieniężnych nie znając spółki, opierając się tylko na bilansie i rachunku zysków i strat? Na pewno nie będzie to prawidłowy rachunek przepływów pieniężnych. Byłby on wtedy bardzo uproszczony. Przede wszystkim sporządzenie prawidłowego to znaczy zgodnego ze stanem faktycznym (odzwierciedlającego wszystkie zdarzenia gospodarcze skutkujące przepływami) rachunku przepływów pieniężnych wymaga dobrego przygotowania danych i zidentyfikowania transakcji związanych z przepływem środków pieniężnych. Są to między innymi: Dokładne informacje na temat ruchów środków trwałych w ciągu roku – zakupy, sprzedaż, likwidacja. (Dobrze jest przygotować wcześniej notę do sprawozdania finansowego na temat środków trwałych). Spłaty i zaciągnięcia kredytów i pożyczek w ciągu roku razem ze zrealizowanymi różnicami kursowymi – dodatnimi i ujemnymi. Inne operacje finansowe – np. wypłaty dywidend, emisję instrumentów finansowych Inne wpływy inwestycyjne np. wpływy z najmu inwestycji w nieruchomości, ze sprzedaży innych niż aktywa finansowe inwestycji krótkoterminowych Trudności mogą sprawić takie pozycje jak kredyty i pożyczki, środki trwałe. W przypadku kredytów i pożyczek szczególnie istotne są różnice kursowe i odsetki. Trzeba tu znać szczegóły zdarzeń – wiedzieć co i w jakiś wartościach się działo. Podobnie jeśli chodzi o środki trwałe: sprzedaż, zakup, likwidacja, (koniecznie z uwzględnieniem wartości brutto, netto, umorzenia). Trzeba też wiedzieć gdzie szukać informacji. Niektóre można wybrać na podstawie zapisów na kontach, inne z już wcześniej przygotowanych not np. noty środki trwałe. Poniżej przedstawiony zostanie sposób prezentacji różnic kursowych, odsetek i rezerw w sprawozdaniu finansowym. Prezentacja różnic kursowych w rachunku przepływów pieniężnych – metoda pośrednia W przypadku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią jedną z korekt doprowadzających wynik finansowy netto do wyniku „kasowego” jest wyeliminowanie różnic kursowych. Korekty z tytułu różnic kursowych powinny zostać uwzględnione w pozycji rachunku przepływów pieniężnych. Wyłączeniu będą podlegały: Zrealizowane różnice kursowe nie dotyczące działalności operacyjnej. Należy przesunąć je do tej działalności, której dotyczą, czyli do działalności inwestycyjnej lub działalności finansowej. (Eliminacja różnic dodatnich ze znakiem „-” różnic ujemnych ze znakiem „+” i odpowiednio wykazanie przepływów z tytułu tych różnic w działalności inwestycyjnej lub finansowej – dodatnie ze znakiem „+” i ujemne ze znakiem „-”). Różnice te są oczywiście wykazywane łącznie z kwotą operacji, której dotyczą czyli np. spłata pożyczki, kredytu itp. Na przykład zrealizowane różnice kursowe dotyczące spłaty kredytu spółka wyeliminuje z działalności operacyjnej, a następnie uwzględni w przepływach z działalności finansowej (pieniężny charakter). Niezrealizowane różnice kursowe (naliczone memoriałowo/z wyceny bilansowej) ponieważ nie są one przepływem pieniężnym. (Eliminacja różnic dodatnich ze znakiem „-” różnic ujemnych ze znakiem „+”). Na przykład różnice kursowe z wyceny bilansowej kredytów zaciągniętych w walutach obcych jednostka wyeliminuje z działalności operacyjnej, jednak ze względu na ich niepieniężny charakter nie uwzględni już w przepływach z działalności finansowej. Różnice kursowe z tytułu wyceny środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i ujętych w kasie. (Eliminacja różnic dodatnich ze znakiem „-” różnic ujemnych ze znakiem „+”) Nie wymagają korygowania zrealizowane i niezrealizowane różnice kursowe dotyczące działalności operacyjnej. Różnice kursowe zrealizowane wpływają na zmianę stanu środków pieniężnych Różnice kursowe niezrealizowane powodują zmianę stanu należności i zobowiązań, a tym samym podlegają eliminacji w korekcie dotyczącej zmiany stanu należności i zmiany stanu zobowiązań. Przykład: Założenia: Saldo początkowe środków pieniężnych na rachunku walutowym wynosiło zł. w tym różnice kursowe z wyceny zł. Na pierwszy dzień następnego roku obrotowego różnice te zostały wystornowane. Wpływy w roku bieżącym wynosiły zł a wypływy zł. Różnice kursowe z wyceny bilansowej (dodatnie) na koniec roku obrotowego wyniosły zł. (Dla celów przykładu zakłada się, że nie było innych transakcji w jednostce a wynik finansowy wynika tylko z różnic kursowych i jest to zysk netto w wysokości 2 000 zł.). Obliczenia: Ustalenie salda konta na dzień bilansowy wynosi: zł – zł.+ zł – + zł.= zł. Ustalenie zmiany stanu środków pieniężnych (BZ – BO): zł.– zł.= zł. (zmniejszenie) Ustalenie zmiany stanu środków pieniężnych „realnie” bez brania pod uwagę różnic kursowych z wyceny bilansowej: zł – zł = zł (zmniejszenie stanu środków pieniężnych). Fragment rachunku przepływów pieniężnych: Pozycja Prezentacja pozycji w zł. A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 0 I. Zysk (strata) netto 2 000 II. Korekty razem -2 000 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych -2 000 C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej -5 000 I. Wpływy 230 000 II. Wydatki 235 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I – II) -5 000 D. Przepływy pieniężne netto razem -5 000 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym -3 000 – zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych 2 000 Prezentacja odsetek w rachunku przepływów pieniężnych Kolejna korekta mająca na celu doprowadzenie wyniku finansowego netto do wartości przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej polega na wyeliminowaniu odsetek i udziałów w zyskach (dywidend). Korekta ta jest ujmowana w pozycji rachunku przepływów pieniężnych. Dotyczy następujących sytuacji: Odsetki i dywidendy otrzymane należy wyłączyć z wyniku finansowego ze znakiem „-” i jednocześnie włączyć do przepływów pieniężnych z działalności inwestycyjnej. Odsetki zapłacone należy wyłączyć z wyniku finansowego ze znakiem „+” i wykazać w działalności finansowej. Odsetki i dywidendy naliczone a niewypłacone również korygują wynik finansowy, natomiast ze względu na ich niepieniężny charakter nie są uwzględniane w przepływach z działalności finansowej i inwestycyjnej. Przykład Założenia: Jednostka dokonała spłaty odsetek od kredytu w wysokości zł. Jednocześnie w ciągu roku otrzymała odsetki od udzielonej pożyczki utrzymywanej jako inwestycja w wysokości zł. Na dzień bilansowy spółka dokonała kalkulacji odsetek i wyniosły one: Odsetki od kredytu zł (koszty) Odsetki od pożyczki udzielonej zł. (przychody) Dla celów przykładu zakłada się, że nie było innych transakcji w jednostce a wynik finansowy wynika tylko z odsetek i jest to strata netto w wysokości zł.). Obliczenia: Korekta z tytułu odsetek w przepływach z działalności operacyjnej: zł – zł + zł – zł. = zł. Fragment rachunku przepływów pieniężnych: Pozycja Prezentacja pozycji w zł. A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto II. Korekty razem 17 500 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 17 500 III Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II) 0 B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 13 500 II. Wydatki 0 III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I – II) 13 500 C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 0 II. Wydatki 25 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I – II) -25 000 D. Przepływy pieniężne netto razem -11 500 Prezentacja rezerw kapitałowych w rachunku przepływów pieniężnych Zgodnie z zaleceniami KSR nr 1 w pozycji Zmiana stanu rezerw ujmuje się zmianę stanu rezerw na zobowiązania wykazanych w pozycji pasywów bilansu. Zwiększenie stanu rezerw wykazuje się ze znakiem „+”, natomiast zmniejszenie stanu rezerw ze znakiem „-”. Korekta ta jest wymagana gdyż generalnie w przypadku tworzenia rezerw dochodzi do zmiany wyniku finansowego, jednakże bez przepływu pieniężnego. Zatem aby doprowadzić wynik do „poziomu” kasowego niezbędne jest co do zasady skorygowanie go o zmianę stanu rezerw. Inaczej jednak dzieje się w przypadku rezerw, które zostały utworzone nie w ciężar kosztów, a w korespondencji z kapitałem własnym. Są to rezerwy które nie miały wpływu na wysokość wyniku finansowego. Przykładem takich rezerw będzie rezerwa na odroczony podatek dochodowy dotycząca operacji rozliczanych z kapitałem własnym. Czy też rezerwy na świadczenia pracownicze dotyczące lat ubiegłych. W przypadku takich rezerw, w sytuacji sporządzania rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią zmiana stanu rezerw ustalona na podstawie bilansu obejmowałaby również tego typu rezerwy. Prawidłowe ustalenie korekty, która zawarta zostanie w rachunku przepływów w pozycji wymaga, aby zmianę stanu rezerw ustaloną na podstawie bilansu skorygować o wartość rezerw utworzonych czy też rozwiązanych w korespondencji z kapitałem własnym. Niezgodność pomiędzy zmianą stanu rezerw a korektą w rachunku przepływów należy wyjaśnić w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. Przykład Założenia: Spółka utworzyła rezerwy na świadczenia pracownicze na dzień w wysokości zł. W tym kwota zł. dotyczy lat ubiegłych. Rezerwę dotyczącą lat ubiegłych zaksięgowano na koncie „Rozliczenie wyniku finansowego” w analityce „zysk/strata z lat ubiegłych”. Stan rezerw na zobowiązania na początek okresu wynosił 0 zł. Dla potrzeb przykładu przyjmuje się założenie, że w jednostce nie zostały utworzone inne rezerwy. Stan środków pieniężnych na początek i na koniec roku obrotowego wynosił zł. Na potrzeby przykładu zakłada się, że w jednostce nie wystąpiły inne zdarzenia gospodarcze, a wynik finansowy netto wyniósł zł (strata). Rachunek przepływów pieniężnych sporządzany jest metodą pośrednią. Obliczenia: Ustalenie bilansowej zmiany stanu rezerw: zł – 0 zł. = zł. Ustalenie zmiany stanu rezerw do ujęcia w rachunku przepływów pieniężnych: zł – zł = zł. Fragment rachunku przepływów pieniężnych: Pozycja Prezentacja pozycji w zł. A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 0 I. Zysk (strata) netto – 5 500 II. Korekty razem 5 500 5. Zmiana stanu rezerw 5 500 III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I – II) 0 D. Przepływy pieniężne netto razem 0 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym 0 – zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu 20 000 G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D), w tym 20 000 – o ograniczonej możliwości dysponowania Prezentacja odpisów aktualizujących w rachunku przepływów pieniężnych Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych wpływają na wysokość wyniku finansowego i jednocześnie nie są przepływem pieniężnym, zatem sporządzając rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią należałoby wyeliminować tę operację z wyniku finansowego netto. Wartość utworzonego odpisu należy wykazać w pozycji Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej ze znakiem „-„. Pozycja ta dotyczy zysków i strat powstałych na skutek: Zbycia niefinansowych aktywów trwałych i inwestycji Likwidacji tych składników Przekazania darowizn niepieniężnych Nadwyżek i niedoborów inwentaryzacyjnych Niepieniężnych strat i zysków nadzwyczajnych Aktualizacji wartości Przykład: Założenia: Spółka utworzyła odpis aktualizujący z tytułu trwałej utraty wartości środka trwałego w wysokości zł. Wartość początkowa tego środka trwałego to zł. W roku bieżącym dokonano odpisów umorzeniowych w wysokości zł. Na potrzeby przykładu zakłada się, że w jednostce nie wystąpiły inne zdarzenia gospodarcze, a wynik finansowy netto wyniósł – zł (strata). Rachunek przepływów pieniężnych sporządzany jest metodą pośrednią. Fragment rachunku przepływów pieniężnych: Pozycja Prezentacja pozycji w zł. A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 0 I. Zysk (strata) netto – 65 000 II. Korekty razem 65 000 1. Amortyzacja 25 000 4 Zyski (straty) z działalności inwestycyjnej 40 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I – II) 0 D. Przepływy pieniężne netto razem 0 Odpisy aktualizujące wartość należności Odpisy aktualizujące wartość należności wpływają na wysokość wyniku finansowego i jednocześnie nie są przepływem pieniężnym. Dotyczą one jednak działalności operacyjnej. Ponadto dokonanie odpisu aktualizującego wpływa na zmianę stanu należności. Zmiana stanu należności jest ujęta w korekcie rachunku przepływów pieniężnych. Tym samym następuje eliminacja aktualizacji należności z wyniku finansowego. Przykład: Założenia: Spółka utworzyła odpis aktualizujący należności w wysokości zł. Saldo należności na początku roku wynosiło: na koniec roku Na potrzeby przykładu zakłada się, że w jednostce nie wystąpiły inne zdarzenia gospodarcze, a wynik finansowy wynosi (strata). Rachunek przepływów pieniężnych sporządzany jest metodą pośrednią. Fragment rachunku przepływów pieniężnych: Pozycja Prezentacja pozycji w zł. A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 0 I. Zysk (strata) netto – 10 000 II. Korekty razem 10 000 7. Zmiana stanu należności 10 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I – II) 0 D. Przepływy pieniężne netto razem 0 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym 0 – zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych Odpisy aktualizujące wartość zapasów Odpisy aktualizujące wartość zapasów analogicznie jak odpisy aktualizujące wartość należności wpływają na wysokość wyniku finansowego i jednocześnie nie są przepływem pieniężnym. Dotyczą one jednak działalności operacyjnej. Ponadto dokonanie odpisu aktualizującego wartość zapasów wpływa na zmianę stanu zapasów. Zmiana stanu należności jest ujęta w korekcie rachunku przepływów pieniężnych. Tym samym następuje eliminacja aktualizacji zapasów z wyniku finansowego. Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych Minimalny zakres informacji, jakie powinien zawierać skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych zawarty jest w załączniku nr 4 do Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (rozporządzenie o konsolidacji). Zgodnie z rozporządzeniem o konsolidacji oraz zapisami KSR 1 są dwa sposoby sporządzenia skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych: Na podstawie skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz dodatkowych informacji i objaśnień; Poprzez sumowanie odpowiednich pozycji rachunków przepływów pieniężnych jednostki nadrzędnej oraz jednostek objętych metodą konsolidacji pełnej lub metodą proporcjonalną oraz dokonanie korekt konsolidacyjnych tych sum. Korekty będą polegały na wyłączeniu wszelkich przepływów pieniężnych między objętymi skonsolidowanym rachunkiem przepływów pieniężnych: jednostką dominującą, jednostkami od niej zależnymi oraz między poszczególnymi jednostkami zależnymi w szczególności z tytułu: Wypłaty dywidend Objęcia udziałów (akcji) w jednostce grupy kapitałowej Wykorzystania i spłaty pożyczek Obie metody umożliwiają sporządzenie rachunku przepływów pieniężnych zarówno metodą bezpośrednią jak i pośrednią. Jednakże ze względów praktycznych nie stosuje się metody bezpośredniej dla sporządzenia go na podstawie skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat. Sumowanie poszczególnych rachunków przepływów W przypadku sporządzania skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych na podstawie sumowania poszczególnych jednostkowych rachunków przepływów pierwszym etapem będzie doprowadzenie do zgodności sumy wyników finansowych jednostki dominującej, jednostek od niej zależnych konsolidowanych metodą pełną i proporcjonalnego wyniku finansowego (jednostek konsolidowanych metodą proporcjonalną) z wynikiem finansowym (zyskiem lub stratą netto) wykazywanym w skonsolidowanym bilansie. W tym celu niezbędne jest dokonanie stosownych korekt. Przykładowe korekty to: Z tytułu prawa udziałowców mniejszościowych do części wyników finansowych netto jednostek zależnych, obejmowanych metodą konsolidacji pełnej. W takim przypadku suma udziałów mniejszości w wynikach finansowych jednostek zależnych koryguje odpowiednio skonsolidowany wynik finansowy. Jest to korekta o charakterze memoriałowym zatem jednocześnie następuje równoległy zapis kwoty korekty we właściwej dla wykazywanej w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej pozycji zyski straty) mniejszości. Obciążenie skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych odpisem raty lub całości nabytej wartości firmy (lub przejętej ujemnej wartości firmy) jednostek podporządkowanych. Łączny odpis wartości firmy koryguje odpowiednio skonsolidowany wynik finansowy. Również ta korekta ma charakter memoriałowy dlatego równocześnie następuje zapis kwoty korekty we właściwej dla wykazywanych w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej pozycji odpisów amortyzacyjnych, które wykazuje się w odrębnych pozycjach odpis wartości firmy lub odpis ujemnej wartości firmy. Eliminacja aktywowanych zysków i strat na transakcjach dokonanych miedzy jednostkami objętymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym. W przypadku jednostek, których dane konsolidowane są metodą pełną lub proporcjonalną, korekcie – prócz właściwej korekty skonsolidowanego wyniku finansowego – podlega zmiana stanu zapasów, jeśli zyski bądź straty wpływają na wartość tych zapasów. Gdy zyski bądź straty wpływają na wartość składników aktywów trwałych wówczas odpowiednio korygowana jest pozycja wynik z działalności inwestycyjnej (w przypadku sprzedaży aktywów trwałych) lub zmiana stanu zapasów (w przypadku sprzedaży aktywów trwałych, będących dla sprzedającego produktami lub towarami), a w uzasadnionych przypadkach pozycja innych korekt z działalności operacyjnej z uwzględnieniem odpowiednich korekt dotyczących skorygowanej kwoty ewentualnych odpisów amortyzacyjnych. Szerszy katalog korekt zawiera KSR 1 punkt Porównanie z MSR Na gruncie polskich przepisów sporządzający rachunek przepływów pieniężnych powinni posiłkować się Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” (KSR 1). Z kolei przepisy międzynarodowe to MSR 7. Treść Krajowego Standardu Rachunkowości jest co do głównych założeń zgodna z MSR 7. Jednakże można zidentyfikować następujące różnice: KSR nie zaleca odrębnego ujawniania w rachunku przepływów pieniężnych informacji dotyczącej przepływów z tytułu podatku dochodowego. Zaleca się włączenie ich jako dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych. W przypadku stosowania metody pośredniej ustalania przepływów działalności operacyjnej KSR zaleca korygowanie wyniku finansowego netto podczas gdy MSR 7 pozwala na korygowanie wyniku finansowego brutto. KSR zaleca aby kredyt w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej wykazywać w rachunku przepływów pieniężnych „per saldo” w działalności finansowej. Według MSR 7 niektóre jednostki mogą wykazać zmiany stanu kredytu w rachunku bieżącym jako element działalności operacyjnej lub jako ekwiwalent środków pieniężnych. Przydatność rachunku przepływów pieniężnych. Komu służy? Czy poza tym, że jest świetnym ćwiczeniem rachunkowym– zabawą z danymi i sprawdzeniem znajomości spółki oraz tego czy sporządzający pamięta o wszystkich zdarzeniach związanych z przepływami pieniężnymi, które miały miejsce w ciągu roku i poza tym, że jego prawidłowe sporządzenie przynosi niemałą satysfakcję księgowym czy ma walory przydatności? Czy inwestorzy czytają cash flow? Czy jest to tylko kolejna strona sprawozdania finansowego przygotowana przez księgowych a potem tylko sprawdzana przez audytorów (Przypomnijmy że rachunek przepływów pieniężnych sporządzają jednostki których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowi badania). Rachunek przepływów pieniężnych, obok bilansu i rachunku wyników, jest źródłem informacji o kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Dostarcza informacji na temat płynności i wypłacalności przedsiębiorstwa, jego możliwości regulowania bieżących zobowiązań. Jest podstawą do projekcji przyszłych przepływów pieniężnych. Poza inwestorami czytają go kredytodawcy i potencjalni kontrahenci w celu uzyskania czytelniejszego obrazu i oceny kondycji finansowej podmiotu. Dostarcza informacji na temat wpływów i wydatków środków pieniężnych. Na jego podstawie dokonuje się oceny zdolności jednostki do generowania środków pieniężnych z działalności operacyjnej, pozyskiwania innych źródeł finansowania i sposobów wykorzystania środków pieniężnych. (Wskazuje źródła pochodzenia środków pieniężnych i kierunki wykorzystania środków pieniężnych) Służyć ma pokazaniu informacji, która z działalności spółki: operacyjna, inwestycyjna, finansowa generuje dodatnie, a która ujemne przepływy pieniężne. Na jego podstawie można też prognozować poza wystąpieniem przepływów pieniężnych w przyszłości, zdolność jednostki do oddziaływania na okres i możliwości wystąpienie przepływów pieniężnych. Wersja pdf: 28-10-RZ-cash flow 28-10-RZ-1-H-006-KO copy
Co to jest przepływ gotówki z operacji (czynności operacyjne)?Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej to pierwsza z trzech części rachunku przepływów pieniężnych, która przedstawia wpływy i wypływy środków pieniężnych z podstawowej działalności operacyjnej w roku obrachunkowym; Działalność operacyjna obejmuje środki pieniężne otrzymane ze sprzedaży, wydatki
Witam,będę bardzo wdzięczna, jeżeli pomożecie mi z poniższymi pytaniami, dotyczącymi rachunku przepływów jak dla mnie są bardzo zagmatwane...Z góry bardzo dziękuję!!1. Przepływy środków pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej można ustalić metodąa) wyłącznie bezpośredni a b) wyłącznie pośredniąc) bezpośrednią i pośrednią2. Rachunek przepływów pieniężnych posługuje się między innymi kategoriamia) przychody ze sprzedażyb) wpływy pieniężne c) koszty sprzedanych produktów i towarów3. Rachunek przepływów pieniężnych sporządzają obligatoryjnie między innymi następujące jednostkia) wszystkie podlegające ustawie o rachunkowości b) których sprawozdanie finansowe podlega badaniu i ogłaszaniuc) tylko spółki kapitałowe4. Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych stosuje się między innymi metodęa) memoriałowąb) równocześnie memoriałową i kasową c) kasową5. Wartość środków pieniężnych w pozycji E i F rachunku Przepływów Pieniężnych a) może różnić się od wartości bilansowej pozycji „ Środki pieniężne i inne aktywa finansowe b) zawsze różni się od wartości bilansowej pozycji „ Środki pieniężne i inne aktywa finansowec) musi się równać wartości bilansowej pozycji „ Środki pieniężne i inne aktywa finansowe6. Przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej można ustalić metodąa) wyłącznie bezpośredniąb) wyłącznie pośrednią c) bezpośrednią lub pośrednią7. Otrzymane dywidendy z tytułu udziału w obcej jednostce są ujęte w rachunku przepływów pieniężnych w grupie:a) działalności operacyjnej b) działalności inwestycyjnejc) działalności finansowej8. Wygenerowana w roku obrotowym strata netto wpływy na przepływy środków pieniężnycha) dodatnio w grupie działalności operacyjnejb) ujemnie w grupie działalności operacyjnej c) ujemnie w grupie działalności finansowej9. Otrzymany w gotówce kredyt obrotowy wpływa na przepływy środków pieniężnycha) dodatnio w grupie działalności operacyjnejb) dodatnio w grupie działalności inwestycyjnej c) dodatnio w grupie działalności finansowej10. Spłata przez obcą jednostkę udzielonej jej uprzednio pożyczki gotówkowej wpływa na przepływy środków pieniężnycha) dodatnio w grupie działalności inwestycyjnejb) ujemnie w grupie działalności inwestycyjnej c) ujemnie w grupie działalności finansowej11. Środki pieniężne otrzymane z tytułu zbycia środka trwałego wpływają na przepływy środków pieniężnycha) dodatnio w grupie działalności operacyjnejb) dodatnio w grupie działalności inwestycyjnej c) dodatnio w grupie działalności finansowej12. Zmniejszenie stanu należności z tytułu dostaw i usług w metodzie pośrednieja) w pozycji AII 7 zmiana stanu należności wymaga korekty in plus b) w pozycji AII 7 zmiana stanu należności wymaga korekty in minusc) nie wymaga korekty13. Wzrost bilansowego stanu kosztowych rezerw za zobowiązania w metodzie pośrednieja) wymaga korekty in plus w pozycji A II 5 zmiana stanu rezerwb) wymaga korekty in minus w pozycji A II 5 zmiany stanu rezerw c) w ogóle nie wymaga korekty14. Odpisy amortyzacyjne za dany okres sprawozdawczy są uwzględnione w rachunku przepływów pieniężnycha) jako wydatek w grupie działalności operacyjnej przy metodzie bezpośredniejb) jako korekta ujemna zysku netto w grupie działalności operacyjnej przy metodzie pośredniej c) jako korekta dodatnia zysku netto w grupie działalności operacyjnej przy metodzie pośredniej15. Zmniejszenie bilansowego stanu zapasów rzeczowych aktywów obrotowych w skutek ich zakupua) w ogóle nie wymaga korekty b) wymaga korekty in plus w pozycji A II 6 zmiana stanu zapasówc) wymaga korekty in minus w pozycji AII 6 zmiana stanu zapasów Uzasadnia to wykazanie w rachunku przepływów pieniężnych kwot zablokowanych na rachunkach bankowych (np. w celu zabezpieczenia operacji, blokady zabezpieczające kredyty i pożyczki lub inne kontrakty finansowe), środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, akredytywy Rachunek przepływów pieniężnych Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej Działalność operacyjna jest to podstawowa działalność przedsiębiorstwa. Jest to przede wszystkim działalność polegająca na produkcji i sprzedaży produktów lub usług klientom. Dzięki wyodrębnieniu tej grupy jako pierwszej w rachunku przepływów pieniężnych uwidoczniona jest skuteczność przedsiębiorstwa w generowaniu przepływów pieniężnych z działalności podstawowej, bez uwzględnienia transakcji mających charakter jednorazowy (jak sprzedaż lub zakup środków trwałych) lub niezwiązanych z podstawową działalnością, takich jak przepływy związane z finansowaniem przedsiębiorstwa lub jego działalnością inwestycyjną. Do przepływów z działalności operacyjnej zalicza się przede wszystkim: Przepływy ze sprzedaży dóbr i usług, Wypływy z tytuły zapłaty dostawcom za dostawy towarów i materiałów, Wypłaty wynagrodzeń dla pracowników, Wypływy z tytułu podatków i opłat. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej to przede wszystkim: Zakup i sprzedaż środków trwałych, Udzielanie pożyczek oraz otrzymywanie ich spłat, Zakup i sprzedaż udziałów i akcji innych podmiotów gospodarczych. Przepływy pieniężne z działalności finansowej W tej sekcji znajdują się jedynie przepływy pieniężne związane z finansowaniem przedsiębiorstwa, czyli przede wszystkim: Przychody z emisji udziałów i akcji, Przychody z emisji papierów dłużnych, Wypływy z tytułu wypłaty dywidend, Wypływy z tytuły wykupu akcji własnych przedsiębiorstwa, Wypływy z tytułu spłaty pożyczek i kredytów. Inne koncepcje rachunkowości . 398 254 67 701 308 86 11 160

darowizna w rachunku przepływów pieniężnych